Gizarte Ekonomiaren Euskal Behatokiak txosten bat argitaratu berri du, gizarte ekonomiak 2030eko Agendan ezarritako helburuak lortzeko duen zereginari buruzkoa. Garapen Iraunkorreko Helburuak (GJH) pobrezia ezabatzeko, ingurumena zaintzeko eta mundu osoko bizi-kalitatea hobetzeko dei globala dira. 2015. urtean, Nazio Batuetako Estatu Kideek 17 GJH onartu zituzten elkarrekin, Garapen Iraunkorrerako 2030 Agendaren funtsezko zati gisa. Asmo handiko plana da, eta 15 urteko epea du helburu horiek lortzeko.
Hainbat arlotan aurrerapenak lortu diren arren, GJHak lortzeko beharrezko neurriak ez dira behar den erritmoan eta irismenean aplikatzen. Hala ere, bada prozesu hori bizkortu lezakeen alternatiba baliotsu bat: Ekonomia Sozial eta Solidarioa (ESS). ESSak aukera ematen du GJHen helburua berriz aztertzeko, eredu horretan zentratuz. Interesa duten hainbat alderdiren parte-hartze aktiboa, hala nola ESSarekin zerikusia duten erakunde eta enpresena, funtsezkoa izan daiteke 2030 Agenda azkarrago betetzeko. GJHak lortzeko aurrerapausoa gelditu den une honetan, pertsonak eta planeta beren kezken erdian kokatzen dituen ikuspegi zehatz gisa aurkezten da ESS.
ESS erakundeak nabarmentzen dira helburu sozial, ingurumeneko, demokratiko eta emantzipatzaileak dituztelako. Haren oinarrizko printzipioek azpimarratzen dute pertsonek lehentasuna dutela kapitalean, partaidetzazko gobernantzan, elkartasunean eta borondatezko lankidetzan, besteak beste.
ESSren eta 17 GJHen arteko lotura estua dela eta, lan honek ESSak helburu bakoitza lortzeko duen funtsezko zeregina aztertzen du. Gainera, ESS sektoreak Euskadin duen garrantzia kontuan hartuta, ikerketa honen beste helburu bat eskualdeko ekonomia sozial eta solidarioa osatzen duten erakundeen egungo egoera ebaluatzea da, gutxiago garatuta egon daitezkeen arloetan aurrera egiteko estrategiak proposatzeko.
Ikerketa honetan erabilitako metodologia bi zatitan banatzen da. Lehenik eta behin, GJHekin eta ekonomia sozial eta solidarioarekin lotutako oinarri teorikoak ezartzeko azterketa bibliografikoa egin zen. Bigarren zatian, GJHak ESarekin zerikusia duten Euskadiko erakundeetan nola aplikatzen diren diagnostikatu zen. Horretarako, erakundearen webguneen berrikuspena eta erakunde horietako arduradunei zuzendutako inkestak erabili ziren.
Laburbilduz, lan hau GJHei eta Ekonomia Sozial eta Solidarioari buruzko hausnarketa teorikoarekin hasten da, eta, ondoren, GJH bakoitza lortzeko ESSk duen zeregina aztertzen da. Gainera, atal honetan, Euskadiko ESS sektoreko erakundeek GJHak betetzen nola lagun dezaketen aztertzen da, egungo egoeraren diagnostikoa eginez. Azkenik, ondorioek azterketa horren alderdi garrantzitsuenak jorratzen dituzte, eta gutxiago garatuta egon daitezkeen arloetan aurrera egiteko gomendioak proposatzen dituzte.
Txostena hemen
Iturria: OVES-GEEB