Ekiola Leintz Bailarak energia elektrikoa %100 berriztagarria sortuko du 25 urtean, kostuaren prezioan, kooperatibako bazkide diren 550 familiari.
Ekiola Leintz Bailarak konpromisoa hartu du Arrasate, Aretxabaleta, Eskoriatza eta Leintz Gatzagako 550 familiari energia elektriko %100 berriztagarria, 0 km-koa eta hurrengo 25 urteetan kostu-prezioan emateko.
Ekiolak 2023ko apirilean abiaraziko du parke fotovoltaiko bat, 2.300 panelez osatua, Garaiako Udalak lagatako 1,2 hektareako lugorrian eraikiko dena. 2 bider 1 metroko panel horiek batera 1,5 megawatt-eko potentzia sortuko dute urtean, sare elektrikora konektatuta.
Energia-kooperatibaren proiektu honetan “entxufatzeko” aurreinskripzioa irekita dago oraindik, eta ez da gutxi izan ekimen horrek hain errotuta dagoen eskualdean piztu duen interesa eta ikusmina. 400 pertsona inguruk formalizatu dute jada aurreinskripzioa.
Izan ere, hemen lehen aldiz kooperatibizazioa energia-ekoizpenaren eremura zabaltzen da. Fagor Taldeko Aritz Otxandiano lehendakariak nabarmendu duenez, “etorkizuneko belaunaldien ongizatea bermatzeko giltzarria energiaren ekoizpena kooperatibizatzea da”.
Otxandioren hitzetan, «herritarrok energiarekin dugun harremana aldatzeko tresna» izateko asmoz sortu zen Ekiola.
Energiaren jabekuntza
Ekiolako bazkideak ekoitzi eta kontsumituko duten energiaren jabe izango dira. Herritarren jabekuntzaren eta energia-subiranotasunaren benetako jarduera izango da. Aurrerapauso oso esanguratsua da gaur egun energia-hornidura zein komertzializatzailerekin kontratatu nahi duen aukeratzera mugatzen den herritartasunerako, eta, ondoren, merkaturatzaile bakoitzak energia hori zein ekoizleri edo sortzaileri erosten dion erabakitzera.
Ekimen publiko pribatua
Ekiola KREAN taldea, Mondragon Korporazioko ingeniaritza- eta arkitektura-enpresaren eta Energiaren Euskal Erakundearen (EEE) arteko lankidetza publiko-pribatutik sortu zen. Iñigo Ansola zuzendariak zioenez, ekimen hau sortu zen «energia ez dadin egon fluktuazio geoestrategikoen mende, ezta merkatuen espekulazioaren mende ere, eta izan gaitezen autonahikoak eta subiranoak energia-eskaera horri erantzuteko».
Bizilagun-komunitate handien dentsitate demografikoak zaildu egiten du herritar bakoitzak kontsumitzen duen energia sortzea. «Irtenbidea eguzki-plakez osatutako baratze bat sortzea da, Garaian herritar orok parte har dezan, etxean aldaketarik edo instalaziorik egin gabe», azaldu zuen Hodei Arzak Ekiola Leintz Bailarako zuzendari teknikoak.
Edozein kooperatibek bezala, bazkide kontsumitzaileak izango ditu (% 70), ekarpen ekonomikoa egingo dute, eta ekarpen horren jabe izango dira. Halaber, kooperatibarekin batera datozen eta helburuak lortzen laguntzen duten bazkide laguntzaileak (% 30) izango ditu, hala nola Kantzanek, EEEk edo Fagor Taldeak 335.400 euro jarri ditu.
Ekiluz merkaturatzailea
Bazkide jabeek ekoizten duten energia jaso dezaten, nahitaezkoa da energia komertzializatzaile batek bitartekotza egitea. Horretarako, Ekiluz sortu da. «Iturriko energia kostu-prezioan eta gardentasun osoz helaraziko dio kontsumitzaileari, faktura argi eta ulergarrian», zioen Ekiola Hodei Arzakeko zuzendari teknikoak.
Kooperatibak adieraziko dio Ekiluzi zer prezio kobratu behar dien bazkideei. Beraz, «kooperatibaren zerbitzurako tresna» bat da.
Egutera energia kooperatiba
Bestalde, Zumaiako Udalak eta Ekiolak joan den urteko urrian eman zuten Egutera kooperatibaren berri. Hektarea bateko eguzki panel planta bat sortzeko asmoa agertu zuten orduan, 400-500 bazkide ingururen energia beharrak asetzeko.
Ekainaren 7an proiektuaren aurkezpena egin zen. Zumaiarren herrian bertan beraien energia sortu eta kontsumitzeko helburuarekin sortu zen Egutera, eta horrekin batera, energia trantsizioaren bidean pauso garrantzitsu bat eman nahi da herrian.
Bazkide izateko inbertsio bat egin beharko dute herritarrek, panelen erosketa egin ahal izateko. Ekoizpen kostuaren arabera ezarriko dute bazkideek hileroko fakturan ordaindu beharreko kopurua –ondobidean, 30-40 euro/MWh ingurukoa izatea aurreikusten dute–, eta gainera, fakturan hasieran egindako ekarpenaren zati bat bueltatuko zaie bazkideei.
Iturria: DV+ Baleike