Juan Luis Arrieta Pagalday, berriki, erretiratu egin da; 27 urtez Euskal Kooperatiben Goren Kontseiluko idazkari nagusi tekniko bezala ibili eta gero. Adeitasunez, hainbat galdera erantzun digu.
– CSCE/EKGKn martxan jartzeko sartu zinen. Nola izan ziren lehen egunak?
Bai pertsonalki bai profesionalki garai berriak eta interesgarriak izan zirela gogoratzen dut. Nire eginkizunak gustuko izateaz gain, lana gauzatzeko nuen autonomia ere atsegin nuen.
Laburbilduz, ilusioz beteriko erronka izan zen, nentorren Laboral Kutxako enpresa arloko ezagutza osatzeko aukera eman baitzidan.
– 27 urte, zalantzarik gabe, denbora asko da, baina hasierako helburu guztiak betetzeko nahikoa izan al da?
Hasierako helburua zen, funtsean, lehen kontaktuak sortzea eta erakunde publikoekiko zein unibertsitateekiko jokabidearen irizpide estrategikoak eta operatiboak zehaztea. Enpresa kooperatiboen inguruko nire ezagutzak sakonak ziren orduan, nahiz eta oraindik ez egon elkarte bidezko egituraketarik mugimendu kooperatiboko institutu adierazgarrien artean.
Aipatutako hasierako xedeak lehen urteak pasa ahala bete ziren. Gero, asmo horiek egokitu behar izan genituen, hainbat erakundek finkatzen zuten helburuen arabera; horrek guztiak ekar zitzakeen zailtasunak kontuan izanda. Horretarako, kontseiluko gainerako kideekin hitz egiteaz gain, partaidetzako erakundeen funtsa diseinatzen hasi zen (Oinarri S.G.R. eta Elkar-LanS.Coop.). Gaur egun, jarduketen balantzeen emaitzak oso onak dira.
– Lekuko pribilegiatua izanik, nola laburtuko zenuke euskal kooperatibismoaren garapena urte hauetan?
Laburbilduz, bi hamarkada nabarmenduko nituzke (80 eta 90); enplegu kooperatiboa finkatu eta bultzatu ziren urteak, hain zuzen. Gero, krisi globalak jarduera-sektore guztietan eragina izaten hasi zuen eta egoera horrek barne-kooperazioko eta solidaritate mekanismoak martxan jartzera behartu zuen. Mekanismo horiek krisiaren eragina arintzea lortzen ari dira baina, nire iritziz, etorkizuneko erronka izaten jarraitzen dute, batez ere, Mondragon korporaziotik kanpo dauden kooperatibei begira.
Gaur egun, sortutako kooperatiba kopuruek bultzada nabarmena eman dute. Horien artean, nire ustez, kooperatiba txikiak azpimarra daitezke, erakunde publikoek eta mugimendu kooperatiboko elkarteei egin beharreko egokitzapenak eskatuko dizkietelako; bereziki, kooperatiba txikien sektoreei zuzendutako sustapen jardueretan.
– Zergatik da Kooperatibismoa garrantzitsua?
Ekonomia errealaren arauak barneratuz, eta balore horiekin koherenteak izanez, formula honek azken hamarkadan hedatu eta kontrastatu den errealitatea sortu du. Hori guztia gaurkotasun handiko xedea mantenduz, hau da, enpresen interes publiko eta pribatuen arteko helburu komunak indartzen laguntzeko ilusioz beteriko helburuarekin jarraituz; eta langileen eta enpresarioen arteko interesak ere bermatuz.