GIZATEA – Gizarteratzeko eta Laneratzeko Euskadiko Enpresen Elkarteak 2023an Gizatean integratutako 42 laneratze-enpresen datu ekonomiko eta sozial agregatuak aurkeztu ditu. Laneratzeko enpresak “funtsezkoak dira pertsona askori lana lortzea eragozten dion aldea murrizteko borrokan”, adierazi du Rosa Gil presidenteak.
Mikel Torres lehendakariorde eta Ekonomia, Lan eta Enplegu sailburuak, Gizateako arduradunekin batera, urteko memoriaren aurkezpen-ekitaldian, Sailak “laneratzeko enpresekin duen konpromiso sendoa” nabarmendu du. “Gizateak gaur aurkeztu duen balantzeak erakusten du zailtasunak gainditzeko gai izan garela, eta etorkizunari aurre egiteko konfiantzazko motorra da” gaineratu du lehendakariordeak.
Gizarte Txostena 2023
GIZATEA – Gizarteratzeko eta Laneratzeko Euskadiko enpresen elkarteak 42 enpresa biltzen ditu, jarduera ekonomikoen bidez lan merkatuan sartzeko zailtasun bereziak dituzten eta gizarte bazterkeriako egoeran edo arriskuan dauden pertsona langabeak gizarteratzea eta laneratzea helburu dutenak.
2023ko datu positiboek erakusten dute sektorea hazten ari dela eta laneratzeko enpresak laneratzeko tresna eraginkor gisa berresten dituzte lan merkatutik urrun dauden pertsonak gizarteratzeko eta laneratzeko:
- Sektoreak 2023an sortutako enplegua % 24 gehitu da aurreko urtearen aldean. Laneratzeko enpresek 1.852 pertsona enplegatzen dituzte, % 55 emakumeak eta % 45 gizonak.
- Horien % 57, 1.084, laneratze-prozesuan dauden langileak dira, eta % 21eko igoera erregistratu dute 2022arekin alderatuta. Hala, “2023an, egoera ahulean dauden pertsonentzat sortutako lanpostu-kopuruaren goranzko joera berretsi da” azpimarratu du Joana Revilla Gizateako koordinatzaileak.
- 2023an, laneratze tasa % 57,1ekoa izan da, laneratze-enpresako ibilbidea amaitu ondoren lan-merkatuan sartu direnen indizea islatzen duen adierazlea. Horrela, laneratze-enpresen eraginkortasuna frogatu da, baztertuta dauden edo baztertuta geratzeko arriskuan dauden pertsonak gizarteratzeko eta laneratzeko tresna gisa.
- Adierazle ekonomikoek ere joera positiboa erakusten dute. Guztizko diru-sarrerak 55 milioi eurotik gorakoak dira; horietatik salmentak % 73,1 dira eta laneratzeko enpresen diru-sarreren iturri nagusia izaten jarraitzen dute. Horrela, sektoreko ondasun eta zerbitzuen fakturazioa 40 milioi eurotik gorakoa da. Salmenta guztietatik, % 88 bezero pribatuetatik dator eta % 12 sektore publikotik, eta horrek hazkunde-aukera bat dakar laneratzeko enpresentzat gordetako kontratazioaren bidez (Sektore Publikoko Kontratuei buruzko 9/2017 Legearen 4. xedapen gehigarria).
- Laneratzeko beste programa batzuetan eta bazterkeriaren aurka borrokatzeko beste mekanismo batzuetan ez bezala, laneratze-enpresek gizartera itzulkin bat eragiten dute, bai zerga-mailan, bai maila ekonomikoan (prestazioak jasotzen dituzten pertsona langabeen kopurua murriztuz) eta kohesio eta justizia sozialari dagokionez. Horrela, 2023an, laneratze-postu bakoitzeko itzulkin ekonomikoa 9.111 eurokoa izan zen, eta horrek, oro har, 6 milioi eurotik gorako guztizko itzulera dakar. Laneratzeko plaza baten benetako kostua 7.402 €-koa da, eta horrek administrazio publikoarentzat 5.994 €-ko aurrezpena suposatzen du (diru-sarreren gutxieneko errentak jasotzen dituen pertsona baten kostuei dagokienez).
- Euskal laneratze-enpresen datuek agerian uzten dute pobreziari aurre egiteko eta gehien behar duten pertsonentzako enplegu-politika aktiboko tresna eraginkorra direla. Gizateako presidenteak adierazi duenez, “lana ez da eskubide bat bakarrik, sozializaziorako, independentziarako eta garapen pertsonalerako espazio bat ere bada, eta tamalez, pertsona guztiek ezin dute eremu horretara iritsi”.
Ikatzbizi, gizarteratze enpresa
Prentsaurrekoaren ondoren, Jesús Gazapo Ikatzbizi laneratze enpresako zuzendariak adinekoen arreta eta zaintza proiektua aurkeztu du. Ikatzbizi laneratze-enpresa, Beti Gizartean Fundazioak sustatua, 2002an sortu zen, eta gaur egun 25 pertsona enplegatzen ditu; horietatik 19 laneratze-prozesuan daude, adinekoentzako arreta-baliabideen bitartez: etxebizitza komunitario bat, eguneko zentro bat eta Etxezarra tutoretzapeko apartamentuak. “Pertsonak, hein handi batean, besteengandik jasotzen ditugun aukeren fruitu eta ondorio gara”, adierazi du Jesusek.
Aurkezpenaren ondoren, bertaratutakoek adinekoentzako arreta-baliabide baten instalazioak bisitatzeko aukera izan dute, Gasteizko Adriano VI .a kaleko 6. zenbakiko beheko solairuan dagoen eguneko zentroa, hain zuzen ere. Bertan, 25 adineko pertsona artatzen dituzte, pertsonarengan oinarritutako arreta eredu batetik.
Iturria: GIZATEA