“Enplegu arrosa”tik haratago, emakumeentzat eta gizarte ekonomiarentzat

15 iraila, 2023 | Kategoriarik gabe

Hainbat datu-iturritan eta herrialdeen adibideetan oinarrituta, OCDEren (Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundea) txosten berriak emakumeen enplegua aztertzen du ekonomia sozial eta solidarioan (ESS), genero-berdintasunerako erronkak aztertzen ditu ESS delakoan, eta gomendio politikoak ematen ditu emakumeen lana eta lidergoa aintzatesteko ESSan eta, oro har, ekonomian. Halaber, ESS arloan hazkunde handia duten sektoreetan parte hartzea sustatzeko moduak proposatzen ditu, hala nola sektore berdeetan eta teknologiaren erabilera intentsiboko sektoreetan.

Ekonomia sozial eta solidarioak lanpostuak ematen dizkie emakumeei, eta genero-berdintasuna zentzu zabalagoan sustatzen lagun dezake. Lantokiko genero-berdintasuna erronka bat da oraindik, nahiz eta urteetan ahalegin handiak egin diren horri aurre egiteko. Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundeak (OCDE) uste du lege formaletan eta informaletan, gizarte-arauetan eta praktiketan genero-bereizkeria 12 bilioi dolar kostatzen dela munduko ekonomian, munduko diru-sarreren %16 (Ferrant eta Kolev, 2016). Diskriminazioa murrizteak munduko barne-produktu gordina (BPG) 0,3tik 0,6ra bitarteko portzentajezko igoera ekar lezake 2030erako (Ferrant eta Kolev, 2016).

Eragina duten lanpostuak sortzeko bide gisa, ekonomia sozialak eta solidarioak (ESS) ere zeregin garrantzitsua izan dezake genero-berdintasuna lortzeko. Zenbatespenen arabera, ESSk enpleguaren %10 ematen du herrialde askotan (adibidez, Belgikan, Frantzian eta Espainian), eta ESSko langileen %60 baino gehiago emakumeak dira. Europar Batasunean, ESSko erakundeetan 13,6 milioi pertsona baino gehiagok lan egiten dute, hau da, eskulan osoaren %6 (Monzón eta Chaves, 2016).

2021eko OCDEren Genero Berdintasunari buruzko Galdetegian (GEQ), herrialdeek adierazi dute haurtzaindegi-zerbitzuak eskuragarriago egin behar direla, emakumeek kalitate hobeko enpleguetarako sarbidea hobetu behar dutela, emakumeei lan ordaindua eta ordaindu gabea konbinatzen lagundu behar zaiela eta generoko soldata-ezberdintasuna desagerrarazi behar dela emakumeen enplegua handitzeko (OCDE, 2022). ESSak aktiboki laguntzen du helburu horiek lortzen. Lanpostuak emateaz gain, ESSko erakundeek haurtzaindegi-zerbitzuak eskaintzen dituzte herrialde askotan (adibidez, Frantzian, Italian, Espainian), eta emaitza onak ematen dituzte lidergoan eta ordainsarian genero-desberdintasunak murrizteari dagokionez (adibidez, Espainian).

Txosten hori OCDEren Zentroak prestatu du enpresa-espiriturako, ETEetarako, eskualdeetarako eta hirietarako (CFE), Lamia Kamal-Chaouik zuzenduta, Tokiko Enplegu eta Garapen Ekonomikorako Lan Programaren barruan. Europako Batasuneko Kanpo Elkartearen Tresnaren laguntza finantzarioarekin egin da, OCDEren “Ekonomia sozial eta solidarioko ekosistemak sustatzea” ekintza globalaren esparruan.

Txostena Amal Chevreauk eta Natalie Laechelt politika-analistek egin dute, Antonella Noya Gizarte Ekonomia eta Berrikuntza Unitateko buruak zuzenduta, eta Karen Maguire Toki Enplegu, Gaitasun eta Berrikuntza Sozialeko Dibisioko buruak gainbegiratuta. Rosa Belén Castro Núñezek, Ekonomia Aplikatuko irakasle elkartuak, Madrilgo Rey Juan Carlos Unibertsitatean (Espainia), informazio baliotsua eta sakoneko azterketa eman zituen, eta txostena idazten ere lagundu zuen.

Iturria: Artitzar Erauskin – GEEBko koordinatzailea